-
1 servator
servātor, ōris, m. [id.].I.One who gives attention to any thing, a watcher, observer:II.Olympi,
Luc. 8, 171:cruentus Bebrycii nemoris,
watcher, prowler, Stat. Th. 3, 352.—Pregn., a preserver, deliverer, savior (the prevailing signif. of the word; class.): Ba. An tu veneficus? Co. Immo edepol vero hominum servator magis, Plaut. Ps. 3, 2, 84:B.rei publicae (opp. perditor),
Cic. Planc. 36, 89;patriae,
Liv. 6, 17; cf.:Romulidarum arcis servator, candidus anser,
Lucr. 4, 683 Müll.:mei capitis,
Cic. Planc. 42, 102:mundi,
Prop. 4 (5), 6, 37:salutis,
Ov. P. 4, 15, 41.— Absol.:servatorem liberatoremque acclamantibus,
Liv. 34, 50 fin.:si servasti me non ideo servator es,
Sen. Ben. 2, 18, 8; Servator, like the Gr. Sôtêr, an epithet of Jupiter, Plin. 34, 8, 19, § 74; Inscr. Grut. 18, 6.—With abstr. objects, an observer, fulfiller of any duty ( poet.);rigidi honesti,
Luc. 2, 389; cf.foederis,
Claud. B. Get. 496. -
2 servator
servātor, ōris m. [ servo ]1) наблюдатель, внимательно следящий, подстерегающий (s. alicujus rei Lcn, St)2) хранитель ( rei publicae C)s. salūtis O — спаситель3) исполнитель, соблюдающий (honesti Lcn; icti foedĕris Cld) -
3 servator
servātor, ōris, m. (servo), I) der Beobachter, Olympi, Lucan.: nemoris, Auflauerer, Stat. – II) der Bewahrer, 1) = der Erhalter, Erretter, rei publicae (Ggstz. perditor), Cic.: Graeciae, v. Miltiades, Sen. rhet: mundi, Prop.: bonorum (Ggstz. malorum depulsor), Boëth.: salutis, Heiland, Erlöser, Ov. – als Beiname Jupiters, wie Σωτήρ, Plin. 34, 74. Corp. inscr. Lat. 9, 4852. – 2) = der Erfüller, foederis, Claud.: honesti, Lucan.
-
4 servator
servātor, ōris, m. (servo), I) der Beobachter, Olympi, Lucan.: nemoris, Auflauerer, Stat. – II) der Bewahrer, 1) = der Erhalter, Erretter, rei publicae (Ggstz. perditor), Cic.: Graeciae, v. Miltiades, Sen. rhet: mundi, Prop.: bonorum (Ggstz. malorum depulsor), Boëth.: salutis, Heiland, Erlöser, Ov. – als Beiname Jupiters, wie Σωτήρ, Plin. 34, 74. Corp. inscr. Lat. 9, 4852. – 2) = der Erfüller, foederis, Claud.: honesti, Lucan.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > servator
-
5 honestiores
I.Regarded with honor, enjoying respect or consideration, honored, distinguished, honorable, respectable, noble, = honoratus:1.qui me honore honestiorem fecit,
Plaut. Capt. 2, 3, 32: cum honos sit praemium virtutis judicio studioque civium delatum ad aliquem;qui eum sententiis, qui suffragiis adeptus est, is mihi et honestus et honoratus videtur, etc.,
Cic. Brut. 81, 281:satis honestam honoratamque imaginem fore,
Liv. 36, 40, 9: magnus atque honestus, Brut. et Cass. ap. Cic. Fam. 11, 3, 4; cf.:salvi et honesti,
id. ib. 11, 2, 2:honestus homo et nobilis,
Cic. Mur. 36, 75:cum honesto aliquo homine,
id. Fam. 16, 9, 4:amplae et honestae familiae,
illustrious and honorable families, id. Mur. 7, 15; cf.: homines honestis parentibus ac majoribus nati, id. Fragm. ap. Quint. 11, 1, 85:bonis parentibus atque honesto loco natus,
id. Tusc. 5, 20, 58:cum Sabinas honesto ortas loco virgines rapi jussit,
id. Rep. 2, 7:loco natus honesto,
Caes. B. G. 5, 45, 2:Polla, Nursiae honesto genere orta,
Suet. Vesp. 1:equite Romano in primis honesto et ornato,
distinguished, eminent, Cic. Fam. 13, 14, 1; 13, 31, 1:eques Romanus,
id. ib. 13, 62; cf.:erant complures honesti adulescentes, senatorum filii et ordinis equestris,
Caes. B. C. 1, 51, 3:publicani, homines honestissimi atque ornatissimi,
Cic. de Imp. Pomp. 7, 17:homo honestissimus,
Caes. B. G. 1, 53, 6:milites honestissimi sui generis,
id. B. C. 1, 20, 1:virginis honestae vaticinatione,
Suet. Galb. 9 et saep.:quia deus auctor culpae honestior erat,
Liv. 1, 4, 2:tam grave, tam firmum, tam honestum municipium,
Cic. Fam. 13, 4, 2:honestissimus conventus,
Quint. 1, 2, 9:ut honestiore judicio conflictere?
more honorable, Cic. Quint. 13, 44:dies honestissimus nobis,
id. Fam. 1, 2, 2:atque erit illa mihi mortis honesta dies,
Prop. 3 (4), 21, 34:honesta paupertas,
Vell. 129, 3:omnium honestarum rerum egens,
not able to live suitably to his rank, Sall. J. 14, 17: honestis manibus omnia laetius proveniunt, i. e. of generals (cf. shortly before:ipsorum tunc manibus imperatorum colebantur agri),
Plin. 18, 3, 4, § 19.—As substt.hŏnestĭōres, um, m., men of noble birth:2.qui hominem castraverit... sive is servus sive liber sit, capite punitur: honestiores publicatis bonis in insulam deportantur,
Paul. Sent. 5, 23, 13; 1, 21, 4 sq.;opp. humiliores,
id. ib. 5, 25, 1 sq.; Mos. et Rom. Leg. Coll. 1, 2, 2; 8, 4, 2.—hŏnestum, i, n., honorable conduct, morality, virtue:II.nec honesto quicquam honestius,
Cic. Fin. 4, 7, 25:rigidi servator honesti (Cato),
Luc. 2, 389.Bringing or deserving of honor, honorable, respectable, creditable, worthy, virtuous, decent, proper, becoming.A.In gen.:B.ut (civium vita) opibus firma, copiis locuples, gloria ampla, virtute honesta sit,
Cic. Att. 8, 11, 1:in convivio moderato atque honesto,
id. Mur. 6, 13:aequa et honesta postulatio,
id. Rosc. Am. 2, 7:honestum ac probabile nomen,
id. Caecin. 25, 71; cf.:ut honesta praescriptione rem turpissimam tegerent,
Caes. B. C. 3, 32, 4:causas abeundi quaerat honestas,
Lucr. 4, 1181:certatio,
Cic. Lael. 9, 32:honestam rem actionemve aut non suscipere aut, etc.,
id. ib. 13, 47:res, causa (opp. turpis),
Auct. Her. 1, 3, 5; cf.:honesta res dividitur in rectum et laudabile,
id. 3, 2, 3:hominum honestissimorum testimoniis non credere,
Cic. Verr. 2, 1, 49, § 128; id. Rosc. Am. 6, 16:homines honestissimi,
id. ib. 17, 49:quod omnium sit votum parentum, ut honestiores quam sint ipsi, liberos habeant,
Quint. 1, 1, 82:soror,
virtuous, chaste, Hor. S. 2, 3, 58:vita honestissima,
Cic. Rosc. Am. 17, 48; so in sup.:labor,
Quint. 12, 7, 10:praecepta,
id. 12, 2, 27:testimonia,
id. 5, 11, 37:vitae instituta sic distant, ut Cretes et Aetoli latrocinari honestum putent,
Cic. Rep. 3, 9:honestum quibusdam rapto vivere,
Quint. 3, 7, 24:honestius est de amicorum pecunia laborare quam de sua,
Cic. Fam. 13, 14, 2:ut neque rectum neque honestum sit, nec fieri possit, ut, etc.,
id. Lael. 21, 76:honestum et rectum,
id. ib. 22, 82:honestum id intellegimus, quod tale est, ut, detracta omni utilitate, sine ullis praemiis fructibusve per se ipsum possit jure laudari,
id. Fin. 2, 14, 45; cf. id. Inv. 2, 53, 159; id. Leg. 1, 18, 48:si maritus uxorem suam in adulterio deprehensam occidit... non inique aliquid ejus honestissimo calori permittitur, Mos. et Rom. Leg. Coll. 4, 10, 1: mores honestos tradere,
Juv. 6, 239.—As subst.: hŏnestum, i, n., honesty, integrity, virtue (cf.:honor, virtus, etc.): quandoquidem honestum aut ipsa virtus est aut res gesta virtute,
id. Fin. 5, 23, 66; cf.:sive honestum solum bonum est, ut Stoicis placet, sive quod honestum est, id ita summum bonum est, ut, etc.,
id. Off. 3, 3, 13; 1, 4, 14:formam quidem ipsam et tamquam faciem honesti vides,
id. ib. 1, 5, 14:omnis honesti justique disciplina,
Quint. 12, 2, 1:honesti praesens imago,
id. 12, 1, 28:quo (honesto) detracto quid poterit beatum intellegi?
Cic. Tusc. 5, 15, 45:de honesto ac bono,
Quint. 2, 2, 5:honesta ac turpia,
Cic. Leg. 1, 16, 44; 1, 17, 46:honestis similia sunt quaedam non honesta,
id. Ac. 2, 16, 50:in eodem pectore nullum est honestorum turpiumque consortium,
Quint. 12, 1, 4:de honestis, justis, utilibus quaestiones,
id. 3, 6, 41.—Prov.:honesta mors turpi vita potior,
Tac. Agr. 33:imponit finem sapiens et rebus honestis,
Juv. 6, 444:honestus rumor alterum est patrimonium,
Pub. Syr. 217 Rib.—In partic., of personal appearance, noble, fine, handsome, beautiful (mostly poet.):1.ille erat honesta facie et liberali,
Ter. Eun. 4, 4, 15; 2, 1, 24; cf.: ita me di ament, honestus est. id. ib. 3, 2, 21:erat forma praeter ceteras honesta,
id. And. 1, 1, 96:facies,
Suet. Tib. 68:caput,
Verg. A. 10, 133; id. G. 2, 392:asini,
Varr. R. R. 2, 6, 2:(equi),
Verg. G. 3, 81:ager honestior,
Varr. R. R. 1, 4, 2:tunc ora rigantur honestis Imbribus (i. e. lacrimis),
Stat. Th. 2, 234.—As subst.: hŏnestum, i, n., beauty:nec, si quid honesti est, jactat habetque palam, quaerit, quo turpia celet, = si quid pulchri habent,
Hor. S. 1, 2, 84.—Hence, adv.: hŏ-nestē.(Acc. to I.) Honorably, nobly (very rare):2.honeste natus,
of noble birth, Suet. Aug. 43.—Far more freq. and class.,(Acc. to II.) Decently, becomingly, properly, creditably, virtuously:neque illa matrem satis honeste tuam sequi poterit comes,
Plaut. Merc. 2, 3, 69; id. Rud. 2, 3, 77:sic volo Te ferre (aquam) honeste, ut ego fero,
id. ib. 2, 5, 7:unde Mundior exiret vix libertinus honeste,
Hor. S. 2, 7, 12:ut videamur vestiti esse honeste,
Varr. L. L. 8, § 31 Müll.:(Lucretia) tum quoque jam moriens, ne non procumbat honeste, Respicit,
Ov. F. 2, 833:(Caesar) sinum ad ima crura deduxit, quo honestius caderet,
Suet. Caes. 82; Lucil. ap. Non. 427, 26:valde se honeste gerunt,
Cic. Att. 6, 1, 13:honestius hic, quam Q. Pompeius,
id. Off. 3, 30, 109:quae in nostris rebus non satis honeste, in amicorum fiunt honestissime,
id. Lael. 16, 57:aliquid recte honesteque dicere,
id. Rep. 1, 2:beate et honeste vivere,
id. ib. 4, 3:honeste vivere (opp. turpiter),
Quint. 5, 10, 24:facere ac dicere (opp. turpiter),
id. 11, 1, 14; 10, 5, 13:tam jejuna fames, cum possit honestius tremere, etc.,
Juv. 5, 10. iste quidem veteres inter ponetur honeste, fairly, properly, Hor. Ep. 2, 1, 43:fastigium nunc honeste vergit in tectum inferioris porticus,
Cic. Q. Fr. 3, 1, 4, 14. -
6 honestum
I.Regarded with honor, enjoying respect or consideration, honored, distinguished, honorable, respectable, noble, = honoratus:1.qui me honore honestiorem fecit,
Plaut. Capt. 2, 3, 32: cum honos sit praemium virtutis judicio studioque civium delatum ad aliquem;qui eum sententiis, qui suffragiis adeptus est, is mihi et honestus et honoratus videtur, etc.,
Cic. Brut. 81, 281:satis honestam honoratamque imaginem fore,
Liv. 36, 40, 9: magnus atque honestus, Brut. et Cass. ap. Cic. Fam. 11, 3, 4; cf.:salvi et honesti,
id. ib. 11, 2, 2:honestus homo et nobilis,
Cic. Mur. 36, 75:cum honesto aliquo homine,
id. Fam. 16, 9, 4:amplae et honestae familiae,
illustrious and honorable families, id. Mur. 7, 15; cf.: homines honestis parentibus ac majoribus nati, id. Fragm. ap. Quint. 11, 1, 85:bonis parentibus atque honesto loco natus,
id. Tusc. 5, 20, 58:cum Sabinas honesto ortas loco virgines rapi jussit,
id. Rep. 2, 7:loco natus honesto,
Caes. B. G. 5, 45, 2:Polla, Nursiae honesto genere orta,
Suet. Vesp. 1:equite Romano in primis honesto et ornato,
distinguished, eminent, Cic. Fam. 13, 14, 1; 13, 31, 1:eques Romanus,
id. ib. 13, 62; cf.:erant complures honesti adulescentes, senatorum filii et ordinis equestris,
Caes. B. C. 1, 51, 3:publicani, homines honestissimi atque ornatissimi,
Cic. de Imp. Pomp. 7, 17:homo honestissimus,
Caes. B. G. 1, 53, 6:milites honestissimi sui generis,
id. B. C. 1, 20, 1:virginis honestae vaticinatione,
Suet. Galb. 9 et saep.:quia deus auctor culpae honestior erat,
Liv. 1, 4, 2:tam grave, tam firmum, tam honestum municipium,
Cic. Fam. 13, 4, 2:honestissimus conventus,
Quint. 1, 2, 9:ut honestiore judicio conflictere?
more honorable, Cic. Quint. 13, 44:dies honestissimus nobis,
id. Fam. 1, 2, 2:atque erit illa mihi mortis honesta dies,
Prop. 3 (4), 21, 34:honesta paupertas,
Vell. 129, 3:omnium honestarum rerum egens,
not able to live suitably to his rank, Sall. J. 14, 17: honestis manibus omnia laetius proveniunt, i. e. of generals (cf. shortly before:ipsorum tunc manibus imperatorum colebantur agri),
Plin. 18, 3, 4, § 19.—As substt.hŏnestĭōres, um, m., men of noble birth:2.qui hominem castraverit... sive is servus sive liber sit, capite punitur: honestiores publicatis bonis in insulam deportantur,
Paul. Sent. 5, 23, 13; 1, 21, 4 sq.;opp. humiliores,
id. ib. 5, 25, 1 sq.; Mos. et Rom. Leg. Coll. 1, 2, 2; 8, 4, 2.—hŏnestum, i, n., honorable conduct, morality, virtue:II.nec honesto quicquam honestius,
Cic. Fin. 4, 7, 25:rigidi servator honesti (Cato),
Luc. 2, 389.Bringing or deserving of honor, honorable, respectable, creditable, worthy, virtuous, decent, proper, becoming.A.In gen.:B.ut (civium vita) opibus firma, copiis locuples, gloria ampla, virtute honesta sit,
Cic. Att. 8, 11, 1:in convivio moderato atque honesto,
id. Mur. 6, 13:aequa et honesta postulatio,
id. Rosc. Am. 2, 7:honestum ac probabile nomen,
id. Caecin. 25, 71; cf.:ut honesta praescriptione rem turpissimam tegerent,
Caes. B. C. 3, 32, 4:causas abeundi quaerat honestas,
Lucr. 4, 1181:certatio,
Cic. Lael. 9, 32:honestam rem actionemve aut non suscipere aut, etc.,
id. ib. 13, 47:res, causa (opp. turpis),
Auct. Her. 1, 3, 5; cf.:honesta res dividitur in rectum et laudabile,
id. 3, 2, 3:hominum honestissimorum testimoniis non credere,
Cic. Verr. 2, 1, 49, § 128; id. Rosc. Am. 6, 16:homines honestissimi,
id. ib. 17, 49:quod omnium sit votum parentum, ut honestiores quam sint ipsi, liberos habeant,
Quint. 1, 1, 82:soror,
virtuous, chaste, Hor. S. 2, 3, 58:vita honestissima,
Cic. Rosc. Am. 17, 48; so in sup.:labor,
Quint. 12, 7, 10:praecepta,
id. 12, 2, 27:testimonia,
id. 5, 11, 37:vitae instituta sic distant, ut Cretes et Aetoli latrocinari honestum putent,
Cic. Rep. 3, 9:honestum quibusdam rapto vivere,
Quint. 3, 7, 24:honestius est de amicorum pecunia laborare quam de sua,
Cic. Fam. 13, 14, 2:ut neque rectum neque honestum sit, nec fieri possit, ut, etc.,
id. Lael. 21, 76:honestum et rectum,
id. ib. 22, 82:honestum id intellegimus, quod tale est, ut, detracta omni utilitate, sine ullis praemiis fructibusve per se ipsum possit jure laudari,
id. Fin. 2, 14, 45; cf. id. Inv. 2, 53, 159; id. Leg. 1, 18, 48:si maritus uxorem suam in adulterio deprehensam occidit... non inique aliquid ejus honestissimo calori permittitur, Mos. et Rom. Leg. Coll. 4, 10, 1: mores honestos tradere,
Juv. 6, 239.—As subst.: hŏnestum, i, n., honesty, integrity, virtue (cf.:honor, virtus, etc.): quandoquidem honestum aut ipsa virtus est aut res gesta virtute,
id. Fin. 5, 23, 66; cf.:sive honestum solum bonum est, ut Stoicis placet, sive quod honestum est, id ita summum bonum est, ut, etc.,
id. Off. 3, 3, 13; 1, 4, 14:formam quidem ipsam et tamquam faciem honesti vides,
id. ib. 1, 5, 14:omnis honesti justique disciplina,
Quint. 12, 2, 1:honesti praesens imago,
id. 12, 1, 28:quo (honesto) detracto quid poterit beatum intellegi?
Cic. Tusc. 5, 15, 45:de honesto ac bono,
Quint. 2, 2, 5:honesta ac turpia,
Cic. Leg. 1, 16, 44; 1, 17, 46:honestis similia sunt quaedam non honesta,
id. Ac. 2, 16, 50:in eodem pectore nullum est honestorum turpiumque consortium,
Quint. 12, 1, 4:de honestis, justis, utilibus quaestiones,
id. 3, 6, 41.—Prov.:honesta mors turpi vita potior,
Tac. Agr. 33:imponit finem sapiens et rebus honestis,
Juv. 6, 444:honestus rumor alterum est patrimonium,
Pub. Syr. 217 Rib.—In partic., of personal appearance, noble, fine, handsome, beautiful (mostly poet.):1.ille erat honesta facie et liberali,
Ter. Eun. 4, 4, 15; 2, 1, 24; cf.: ita me di ament, honestus est. id. ib. 3, 2, 21:erat forma praeter ceteras honesta,
id. And. 1, 1, 96:facies,
Suet. Tib. 68:caput,
Verg. A. 10, 133; id. G. 2, 392:asini,
Varr. R. R. 2, 6, 2:(equi),
Verg. G. 3, 81:ager honestior,
Varr. R. R. 1, 4, 2:tunc ora rigantur honestis Imbribus (i. e. lacrimis),
Stat. Th. 2, 234.—As subst.: hŏnestum, i, n., beauty:nec, si quid honesti est, jactat habetque palam, quaerit, quo turpia celet, = si quid pulchri habent,
Hor. S. 1, 2, 84.—Hence, adv.: hŏ-nestē.(Acc. to I.) Honorably, nobly (very rare):2.honeste natus,
of noble birth, Suet. Aug. 43.—Far more freq. and class.,(Acc. to II.) Decently, becomingly, properly, creditably, virtuously:neque illa matrem satis honeste tuam sequi poterit comes,
Plaut. Merc. 2, 3, 69; id. Rud. 2, 3, 77:sic volo Te ferre (aquam) honeste, ut ego fero,
id. ib. 2, 5, 7:unde Mundior exiret vix libertinus honeste,
Hor. S. 2, 7, 12:ut videamur vestiti esse honeste,
Varr. L. L. 8, § 31 Müll.:(Lucretia) tum quoque jam moriens, ne non procumbat honeste, Respicit,
Ov. F. 2, 833:(Caesar) sinum ad ima crura deduxit, quo honestius caderet,
Suet. Caes. 82; Lucil. ap. Non. 427, 26:valde se honeste gerunt,
Cic. Att. 6, 1, 13:honestius hic, quam Q. Pompeius,
id. Off. 3, 30, 109:quae in nostris rebus non satis honeste, in amicorum fiunt honestissime,
id. Lael. 16, 57:aliquid recte honesteque dicere,
id. Rep. 1, 2:beate et honeste vivere,
id. ib. 4, 3:honeste vivere (opp. turpiter),
Quint. 5, 10, 24:facere ac dicere (opp. turpiter),
id. 11, 1, 14; 10, 5, 13:tam jejuna fames, cum possit honestius tremere, etc.,
Juv. 5, 10. iste quidem veteres inter ponetur honeste, fairly, properly, Hor. Ep. 2, 1, 43:fastigium nunc honeste vergit in tectum inferioris porticus,
Cic. Q. Fr. 3, 1, 4, 14. -
7 honestus
I.Regarded with honor, enjoying respect or consideration, honored, distinguished, honorable, respectable, noble, = honoratus:1.qui me honore honestiorem fecit,
Plaut. Capt. 2, 3, 32: cum honos sit praemium virtutis judicio studioque civium delatum ad aliquem;qui eum sententiis, qui suffragiis adeptus est, is mihi et honestus et honoratus videtur, etc.,
Cic. Brut. 81, 281:satis honestam honoratamque imaginem fore,
Liv. 36, 40, 9: magnus atque honestus, Brut. et Cass. ap. Cic. Fam. 11, 3, 4; cf.:salvi et honesti,
id. ib. 11, 2, 2:honestus homo et nobilis,
Cic. Mur. 36, 75:cum honesto aliquo homine,
id. Fam. 16, 9, 4:amplae et honestae familiae,
illustrious and honorable families, id. Mur. 7, 15; cf.: homines honestis parentibus ac majoribus nati, id. Fragm. ap. Quint. 11, 1, 85:bonis parentibus atque honesto loco natus,
id. Tusc. 5, 20, 58:cum Sabinas honesto ortas loco virgines rapi jussit,
id. Rep. 2, 7:loco natus honesto,
Caes. B. G. 5, 45, 2:Polla, Nursiae honesto genere orta,
Suet. Vesp. 1:equite Romano in primis honesto et ornato,
distinguished, eminent, Cic. Fam. 13, 14, 1; 13, 31, 1:eques Romanus,
id. ib. 13, 62; cf.:erant complures honesti adulescentes, senatorum filii et ordinis equestris,
Caes. B. C. 1, 51, 3:publicani, homines honestissimi atque ornatissimi,
Cic. de Imp. Pomp. 7, 17:homo honestissimus,
Caes. B. G. 1, 53, 6:milites honestissimi sui generis,
id. B. C. 1, 20, 1:virginis honestae vaticinatione,
Suet. Galb. 9 et saep.:quia deus auctor culpae honestior erat,
Liv. 1, 4, 2:tam grave, tam firmum, tam honestum municipium,
Cic. Fam. 13, 4, 2:honestissimus conventus,
Quint. 1, 2, 9:ut honestiore judicio conflictere?
more honorable, Cic. Quint. 13, 44:dies honestissimus nobis,
id. Fam. 1, 2, 2:atque erit illa mihi mortis honesta dies,
Prop. 3 (4), 21, 34:honesta paupertas,
Vell. 129, 3:omnium honestarum rerum egens,
not able to live suitably to his rank, Sall. J. 14, 17: honestis manibus omnia laetius proveniunt, i. e. of generals (cf. shortly before:ipsorum tunc manibus imperatorum colebantur agri),
Plin. 18, 3, 4, § 19.—As substt.hŏnestĭōres, um, m., men of noble birth:2.qui hominem castraverit... sive is servus sive liber sit, capite punitur: honestiores publicatis bonis in insulam deportantur,
Paul. Sent. 5, 23, 13; 1, 21, 4 sq.;opp. humiliores,
id. ib. 5, 25, 1 sq.; Mos. et Rom. Leg. Coll. 1, 2, 2; 8, 4, 2.—hŏnestum, i, n., honorable conduct, morality, virtue:II.nec honesto quicquam honestius,
Cic. Fin. 4, 7, 25:rigidi servator honesti (Cato),
Luc. 2, 389.Bringing or deserving of honor, honorable, respectable, creditable, worthy, virtuous, decent, proper, becoming.A.In gen.:B.ut (civium vita) opibus firma, copiis locuples, gloria ampla, virtute honesta sit,
Cic. Att. 8, 11, 1:in convivio moderato atque honesto,
id. Mur. 6, 13:aequa et honesta postulatio,
id. Rosc. Am. 2, 7:honestum ac probabile nomen,
id. Caecin. 25, 71; cf.:ut honesta praescriptione rem turpissimam tegerent,
Caes. B. C. 3, 32, 4:causas abeundi quaerat honestas,
Lucr. 4, 1181:certatio,
Cic. Lael. 9, 32:honestam rem actionemve aut non suscipere aut, etc.,
id. ib. 13, 47:res, causa (opp. turpis),
Auct. Her. 1, 3, 5; cf.:honesta res dividitur in rectum et laudabile,
id. 3, 2, 3:hominum honestissimorum testimoniis non credere,
Cic. Verr. 2, 1, 49, § 128; id. Rosc. Am. 6, 16:homines honestissimi,
id. ib. 17, 49:quod omnium sit votum parentum, ut honestiores quam sint ipsi, liberos habeant,
Quint. 1, 1, 82:soror,
virtuous, chaste, Hor. S. 2, 3, 58:vita honestissima,
Cic. Rosc. Am. 17, 48; so in sup.:labor,
Quint. 12, 7, 10:praecepta,
id. 12, 2, 27:testimonia,
id. 5, 11, 37:vitae instituta sic distant, ut Cretes et Aetoli latrocinari honestum putent,
Cic. Rep. 3, 9:honestum quibusdam rapto vivere,
Quint. 3, 7, 24:honestius est de amicorum pecunia laborare quam de sua,
Cic. Fam. 13, 14, 2:ut neque rectum neque honestum sit, nec fieri possit, ut, etc.,
id. Lael. 21, 76:honestum et rectum,
id. ib. 22, 82:honestum id intellegimus, quod tale est, ut, detracta omni utilitate, sine ullis praemiis fructibusve per se ipsum possit jure laudari,
id. Fin. 2, 14, 45; cf. id. Inv. 2, 53, 159; id. Leg. 1, 18, 48:si maritus uxorem suam in adulterio deprehensam occidit... non inique aliquid ejus honestissimo calori permittitur, Mos. et Rom. Leg. Coll. 4, 10, 1: mores honestos tradere,
Juv. 6, 239.—As subst.: hŏnestum, i, n., honesty, integrity, virtue (cf.:honor, virtus, etc.): quandoquidem honestum aut ipsa virtus est aut res gesta virtute,
id. Fin. 5, 23, 66; cf.:sive honestum solum bonum est, ut Stoicis placet, sive quod honestum est, id ita summum bonum est, ut, etc.,
id. Off. 3, 3, 13; 1, 4, 14:formam quidem ipsam et tamquam faciem honesti vides,
id. ib. 1, 5, 14:omnis honesti justique disciplina,
Quint. 12, 2, 1:honesti praesens imago,
id. 12, 1, 28:quo (honesto) detracto quid poterit beatum intellegi?
Cic. Tusc. 5, 15, 45:de honesto ac bono,
Quint. 2, 2, 5:honesta ac turpia,
Cic. Leg. 1, 16, 44; 1, 17, 46:honestis similia sunt quaedam non honesta,
id. Ac. 2, 16, 50:in eodem pectore nullum est honestorum turpiumque consortium,
Quint. 12, 1, 4:de honestis, justis, utilibus quaestiones,
id. 3, 6, 41.—Prov.:honesta mors turpi vita potior,
Tac. Agr. 33:imponit finem sapiens et rebus honestis,
Juv. 6, 444:honestus rumor alterum est patrimonium,
Pub. Syr. 217 Rib.—In partic., of personal appearance, noble, fine, handsome, beautiful (mostly poet.):1.ille erat honesta facie et liberali,
Ter. Eun. 4, 4, 15; 2, 1, 24; cf.: ita me di ament, honestus est. id. ib. 3, 2, 21:erat forma praeter ceteras honesta,
id. And. 1, 1, 96:facies,
Suet. Tib. 68:caput,
Verg. A. 10, 133; id. G. 2, 392:asini,
Varr. R. R. 2, 6, 2:(equi),
Verg. G. 3, 81:ager honestior,
Varr. R. R. 1, 4, 2:tunc ora rigantur honestis Imbribus (i. e. lacrimis),
Stat. Th. 2, 234.—As subst.: hŏnestum, i, n., beauty:nec, si quid honesti est, jactat habetque palam, quaerit, quo turpia celet, = si quid pulchri habent,
Hor. S. 1, 2, 84.—Hence, adv.: hŏ-nestē.(Acc. to I.) Honorably, nobly (very rare):2.honeste natus,
of noble birth, Suet. Aug. 43.—Far more freq. and class.,(Acc. to II.) Decently, becomingly, properly, creditably, virtuously:neque illa matrem satis honeste tuam sequi poterit comes,
Plaut. Merc. 2, 3, 69; id. Rud. 2, 3, 77:sic volo Te ferre (aquam) honeste, ut ego fero,
id. ib. 2, 5, 7:unde Mundior exiret vix libertinus honeste,
Hor. S. 2, 7, 12:ut videamur vestiti esse honeste,
Varr. L. L. 8, § 31 Müll.:(Lucretia) tum quoque jam moriens, ne non procumbat honeste, Respicit,
Ov. F. 2, 833:(Caesar) sinum ad ima crura deduxit, quo honestius caderet,
Suet. Caes. 82; Lucil. ap. Non. 427, 26:valde se honeste gerunt,
Cic. Att. 6, 1, 13:honestius hic, quam Q. Pompeius,
id. Off. 3, 30, 109:quae in nostris rebus non satis honeste, in amicorum fiunt honestissime,
id. Lael. 16, 57:aliquid recte honesteque dicere,
id. Rep. 1, 2:beate et honeste vivere,
id. ib. 4, 3:honeste vivere (opp. turpiter),
Quint. 5, 10, 24:facere ac dicere (opp. turpiter),
id. 11, 1, 14; 10, 5, 13:tam jejuna fames, cum possit honestius tremere, etc.,
Juv. 5, 10. iste quidem veteres inter ponetur honeste, fairly, properly, Hor. Ep. 2, 1, 43:fastigium nunc honeste vergit in tectum inferioris porticus,
Cic. Q. Fr. 3, 1, 4, 14. -
8 honestus
honestus, a, um (honor), I) ehrenhaft, ansehnlich, anständig, schicklich, ehrenvoll, ehrenwert (Ggstz. turpis, pravus), 1) im allg.: res, Cornif. rhet.: magna laus et honesta oratio, ein achtbares Wort, Cic.: victoria, Liv.: ordo, militärische Ehrenstelle, Liv.: honestarum rerum egens, standesgemäß zu leben nicht vermögend, Sall.: dies honestissimus, Cic. – m. 2. Supin., honestumne factu sit an turpe (sittlich gut od. sittlich schlecht) dubitant id, quod in deliberationem cadit, Cic. de off. 1, 9; vgl. Cic. ep. 8, 9, 4: in qua omnia dictu prona sunt, honesta susceptu, Lact. 1, 1, 11: quid honestum dictu saltem seditioni praetenditur muliebri? Liv. 34, 3, 8. – honestum u. honestius u. honestissimum est mit folg. Infin. od. Acc. u. Infin., Cic. u.a. – subst., α) honestum, ī, n., die sittliche Würde des Menschen, die Moral, die Tugend, Cic.: m. Adi., rigidi servator honesti (v. Kato), Lucan. 2, 389. – β) honesta, ōrum, n., das Sittlichgute (Ggstz. non honesta, das Nichtsittliche), Sen. ep. 92, 4. – 2) insbes.: a) wohlgestaltet, hübsch, schön (vgl. Ruhnken Ter. Andr. 1, 1, 96), facies, Ter.: eunuchus, Ter.: asinus, Varro: os, Verg.: dignitate erat honestā, Nep.: equus ad speciem honestus, Apul. de deo Socr. 23: v. Lebl., Sicyonia honesta, Lucil. 1161: armamenta idonea ad usum et honesta ad contemplationem (von Ansehen), Apul. flor. 23. – subst., honestum, ī, n., die »Schönheit, etwas Schönes«, Hor. sat. 1, 2, 84. – b) übtr., schönklingend (aber nur scheinbar wahr), honestae causae abeundi, schickliche Vorwände, Lucr.: honestum et probabile nomen, Cic.: honesta oratio est, das klingt recht schön! das ließe sich wohl hören! Ter. u. Cic. – II) in Ehre und Ansehen stehend, ansehnlich, ehrenwert, ehrbar, familia, Cic.: homo honestus, honestissimus, Cic.: honesto loco natus, Cic.: honesto genere, von gutem Hause, von angesehener Geburt, Nep. – bes. als Ehrentitel der Ritter, vir honestus od. honestissimus, Cic. – subst., honestī, ōrum, m., Leute von Stand, von Ansehen, angesehene-, vornehme-, ehrenwerte Leute, Honoratioren, Hor., Quint. u.a.
-
9 honestus
honestus, a, um (honor), I) ehrenhaft, ansehnlich, anständig, schicklich, ehrenvoll, ehrenwert (Ggstz. turpis, pravus), 1) im allg.: res, Cornif. rhet.: magna laus et honesta oratio, ein achtbares Wort, Cic.: victoria, Liv.: ordo, militärische Ehrenstelle, Liv.: honestarum rerum egens, standesgemäß zu leben nicht vermögend, Sall.: dies honestissimus, Cic. – m. 2. Supin., honestumne factu sit an turpe (sittlich gut od. sittlich schlecht) dubitant id, quod in deliberationem cadit, Cic. de off. 1, 9; vgl. Cic. ep. 8, 9, 4: in qua omnia dictu prona sunt, honesta susceptu, Lact. 1, 1, 11: quid honestum dictu saltem seditioni praetenditur muliebri? Liv. 34, 3, 8. – honestum u. honestius u. honestissimum est mit folg. Infin. od. Acc. u. Infin., Cic. u.a. – subst., α) honestum, ī, n., die sittliche Würde des Menschen, die Moral, die Tugend, Cic.: m. Adi., rigidi servator honesti (v. Kato), Lucan. 2, 389. – β) honesta, ōrum, n., das Sittlichgute (Ggstz. non honesta, das Nichtsittliche), Sen. ep. 92, 4. – 2) insbes.: a) wohlgestaltet, hübsch, schön (vgl. Ruhnken Ter. Andr. 1, 1, 96), facies, Ter.: eunuchus, Ter.: asinus, Varro: os, Verg.: dignitate erat honestā, Nep.: equus ad speciem honestus, Apul. de deo Socr. 23: v. Lebl., Sicyonia honesta, Lucil. 1161: armamenta idonea ad usum et honesta ad contemplationem (von Ansehen), Apul. flor. 23. – subst., honestum, ī, n., die————»Schönheit, etwas Schönes«, Hor. sat. 1, 2, 84. – b) übtr., schönklingend (aber nur scheinbar wahr), honestae causae abeundi, schickliche Vorwände, Lucr.: honestum et probabile nomen, Cic.: honesta oratio est, das klingt recht schön! das ließe sich wohl hören! Ter. u. Cic. – II) in Ehre und Ansehen stehend, ansehnlich, ehrenwert, ehrbar, familia, Cic.: homo honestus, honestissimus, Cic.: honesto loco natus, Cic.: honesto genere, von gutem Hause, von angesehener Geburt, Nep. – bes. als Ehrentitel der Ritter, vir honestus od. honestissimus, Cic. – subst., honestī, ōrum, m., Leute von Stand, von Ansehen, angesehene-, vornehme-, ehrenwerte Leute, Honoratioren, Hor., Quint. u.a.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > honestus
-
10 honestum
-
11 rigida
rĭgĭdus, a, um, adj. [rigeo], stiff, hard, inflexible, rigid (mostly poet. and in postAug. prose; cf. durus).I.Lit.:II.pruinae,
Lucr. 2, 521; cf.:rigidum permanat frigus ad ossa,
id. 1, 355:tellus,
Verg. G. 2, 316:aqua,
Ov. Tr. 3, 10, 48:umbrae,
Lucr. 5, 764:frigus,
id. 1, 356:cervicem rectam oportet esse non rigidam aut supinam,
Quint. 11, 3, 82; cf. id. 11, 3, 160; so,cervix,
Liv. 35, 11; Suet. Tib. 68; Ov. Tr. 1, 4, 14:artus morte,
Lucr. 6, 1196:crura,
Cic. N. D. 1, 36, 101:rostrum,
Ov. M. 5, 673:cornu,
id. ib. 9, 85:setae,
id. ib. 8, 428:capilli,
id. ib. 10, 425:oculi (with extenti),
Quint. 11, 3, 76 et saep.:quercus,
Verg. E. 6, 28; cf.columnae,
Ov. F. 3, 529:malus,
id. H. 5, 53.—In mal. part.: illud,
Petr. 134, 11; cf. Mart. 6, 49, 2.—Hence: custos ruris,
i. e. Priapus, Ov. F. 1, 391; Auct. Priap. 46; and absol.: rĭgĭda, f., Cat. 56, 7:silices,
hard, Ov. M. 9, 613; 225:saxum,
id. ib. 4, 517:mons,
hard, rocky, id. ib. 8, 797:Niphates,
Hor. C. 2, 9, 20:ferrum,
Ov. R. Am. 19:serae,
id. F. 1, 124:ensis,
Verg. A. 12, 304; Ov. M. 3, 118:hasta,
Verg. A. 10, 346:unguis,
Ov. Am. 2, 6, 4 et saep.—Trop., stiff, hard, inflexible, rigid; hardy, stern, rough (syn.:a.tristis, severus): vox,
hard, harsh, Quint. 11, 3, 32:Sabini,
rough, rude, unpolished, Hor. Ep. 2, 1, 25; Ov. M. 14, 797:Getae,
Hor. C. 3, 24, 11; Ov. Tr. 5, 1, 46:fossor,
hardy, Mart. 7, 71, 4; cf.manus,
Ov. M. 14, 647:virtutis verae custos rigidusque satelles,
stern, inflexible, Hor. Ep. 1, 1, 17; so,censor,
Ov. A. A. 2, 664:parens,
id. M. 2, 813:senes,
id. F. 4, 310:mens,
id. H. 3, 96:vultus,
id. ib. 4, 73:rigidi et tristes satellites,
Tac. A. 16, 22:(Cato) rigidae innocentiae,
Liv. 39, 40, 10; cf.of the younger Cato: rigidi servator honesti,
Luc. 2, 389; so,mores,
Ov. R. Am. 762:rigida duraque sententia Macri,
Plin. Ep. 4, 9, 19; Sen. Ep. 11, 10; 21, 3; 81, 4:Mars,
rough, fierce, Ov. M. 8, 20:leo,
Mart. 10, 65, 13.— Comp.:quis non intellegit Canachi signa rigidiora esse quam ut imitentur veritatem?
too stiff, hard, harsh, Cic. Brut. 18, 70:similis in statuariis differentia... jam minus rigida Calamis fecit,
Quint. 12, 10, 7.— Sup.:Abdera fatua et stoliditatis rigidissimae,
Arn. 5, 164.—Hence, adv.: rĭgĭdē.Inflexibly; in a straight line, Vitr. 2, 3, 2; Sen. Ben. 2, 17, 4.—b.Rigorously, severely, Ov. Tr. 2, 251.— Comp.:disciplinam militarem rigidius adstringere,
Val. Max. 9, 7 fin. -
12 rigidus
rĭgĭdus, a, um, adj. [rigeo], stiff, hard, inflexible, rigid (mostly poet. and in postAug. prose; cf. durus).I.Lit.:II.pruinae,
Lucr. 2, 521; cf.:rigidum permanat frigus ad ossa,
id. 1, 355:tellus,
Verg. G. 2, 316:aqua,
Ov. Tr. 3, 10, 48:umbrae,
Lucr. 5, 764:frigus,
id. 1, 356:cervicem rectam oportet esse non rigidam aut supinam,
Quint. 11, 3, 82; cf. id. 11, 3, 160; so,cervix,
Liv. 35, 11; Suet. Tib. 68; Ov. Tr. 1, 4, 14:artus morte,
Lucr. 6, 1196:crura,
Cic. N. D. 1, 36, 101:rostrum,
Ov. M. 5, 673:cornu,
id. ib. 9, 85:setae,
id. ib. 8, 428:capilli,
id. ib. 10, 425:oculi (with extenti),
Quint. 11, 3, 76 et saep.:quercus,
Verg. E. 6, 28; cf.columnae,
Ov. F. 3, 529:malus,
id. H. 5, 53.—In mal. part.: illud,
Petr. 134, 11; cf. Mart. 6, 49, 2.—Hence: custos ruris,
i. e. Priapus, Ov. F. 1, 391; Auct. Priap. 46; and absol.: rĭgĭda, f., Cat. 56, 7:silices,
hard, Ov. M. 9, 613; 225:saxum,
id. ib. 4, 517:mons,
hard, rocky, id. ib. 8, 797:Niphates,
Hor. C. 2, 9, 20:ferrum,
Ov. R. Am. 19:serae,
id. F. 1, 124:ensis,
Verg. A. 12, 304; Ov. M. 3, 118:hasta,
Verg. A. 10, 346:unguis,
Ov. Am. 2, 6, 4 et saep.—Trop., stiff, hard, inflexible, rigid; hardy, stern, rough (syn.:a.tristis, severus): vox,
hard, harsh, Quint. 11, 3, 32:Sabini,
rough, rude, unpolished, Hor. Ep. 2, 1, 25; Ov. M. 14, 797:Getae,
Hor. C. 3, 24, 11; Ov. Tr. 5, 1, 46:fossor,
hardy, Mart. 7, 71, 4; cf.manus,
Ov. M. 14, 647:virtutis verae custos rigidusque satelles,
stern, inflexible, Hor. Ep. 1, 1, 17; so,censor,
Ov. A. A. 2, 664:parens,
id. M. 2, 813:senes,
id. F. 4, 310:mens,
id. H. 3, 96:vultus,
id. ib. 4, 73:rigidi et tristes satellites,
Tac. A. 16, 22:(Cato) rigidae innocentiae,
Liv. 39, 40, 10; cf.of the younger Cato: rigidi servator honesti,
Luc. 2, 389; so,mores,
Ov. R. Am. 762:rigida duraque sententia Macri,
Plin. Ep. 4, 9, 19; Sen. Ep. 11, 10; 21, 3; 81, 4:Mars,
rough, fierce, Ov. M. 8, 20:leo,
Mart. 10, 65, 13.— Comp.:quis non intellegit Canachi signa rigidiora esse quam ut imitentur veritatem?
too stiff, hard, harsh, Cic. Brut. 18, 70:similis in statuariis differentia... jam minus rigida Calamis fecit,
Quint. 12, 10, 7.— Sup.:Abdera fatua et stoliditatis rigidissimae,
Arn. 5, 164.—Hence, adv.: rĭgĭdē.Inflexibly; in a straight line, Vitr. 2, 3, 2; Sen. Ben. 2, 17, 4.—b.Rigorously, severely, Ov. Tr. 2, 251.— Comp.:disciplinam militarem rigidius adstringere,
Val. Max. 9, 7 fin.
Перевод: со всех языков на все языки
со всех языков на все языки- Со всех языков на:
- Все языки
- Со всех языков на:
- Все языки
- Английский
- Немецкий
- Русский